OLEH : ASY SYEIKH ABDUL QODIR BIN ABDUL
MUTTOLIB AL INDONISI AL MANDILI (ULAMA
DAN GURU MASJIDIL HARAM MEKAH)
MAKNA DENGKI
Bermula dengki itu iaitu [engkau] mencita-cita[kan] akan hilang[nya
sesuatu] nikmat daripada orang lain samada nikmat [itu ialah nikmat] dunia atau
nikmat [itu ialah nikmat] agama.
Atau [engkau] mencita-cita[kan] akan turun[nya] bala [bencana] [ke]
atasnya.
Dan [ketahuilah lagi] iaitu [hukumnya adalah] haram lagi [ber]dosa besar.
Bahkan adalah ia [salah] satu penyakit [hati] yang [paling] besar [sekali]
daripada segala penyakit[-penyakit] hati.
Hadith
54. Sabda Rasulullah sollallahu alaihi wasallam,ertinya, “dengki itu [dapat]
memakan ia akan segala kebajikan [yang dikerjakan oleh manusia] seperti [mana]
memakan oleh api akan kayu api”.
Dikehendaki dengan memakan di sini [ialah dengki itu dapat] membinasakan
[amal kebajikan yang dilakukan].
Hadith
55. Dan sabda ia [sollallahu alaihi wasallam lagi],ertinya, “jangan[lah]
dengki setengah kamu akan setengah[nya yang lain] dan jangan[lah] memutuskan
[silatur] rahim setengah kamu akan setengah[nya yang lain] dan jangan[alh]
marah setengah kamu akan setengah[nya yang lain] dan jangan[lah] membelakangkan
setengah kamu akan setengah[nya yang lain] pada ketika [kamu] berjumpa
[dengannya] dan hendaklah [meng]ada[kan oleh] kamu bersaudara [sesama kamu] hai
sekelian hamba Allah Taala”.
Hadith
56. Dan bersabda ia [ sollallahu alaihi wasallam lagi], ertinya, “berjalan
kepada [kalangan] kamu [oleh] penyakit segala umat yang [ter]dahulu daripada
kamu [iaitu [penyakit] dengki dan [penyakit ber]sangat[an] benci”.
Dikehendaki dengan [makna] berjalan di sini [ialah] melarat[nya penyakit
itu] dan berjangkit[nya penyakit itu].
PUNCA TIMBULNYA PENYAKIT DENGKI
Dan bermula [salah satu] sebab bagi [timbulnya penyakit] dengki itu ada
kalanya [berpunca daripada sifat] takabbur.
Dan ada kalanya [penyakit dengki ini berpunca daripada sifat suka]
berseteru [dan berkelahi].
Dan ada kalanya [penyakit dengki ini berpunca daripada melayan] keji nafsu
[yang mana semuanya itu] kerana kikir [dan kedekut] ia dengan [kurniaan
pemberian] nikmat Allah Taala [ke] atas hamba[-hamba] Nya dengan ketiadaan
tujuan [yang sebenar dan matlamat] yang baik.
GHIBTOH
Dan [penyakit dengki yang pada pandangan zahirnya sahaja yang] tiada haram
ialah ghibtoh.
MAKNA GHIBTOH
Dan [makna ghibtoh itu] iaitu bahawa engkau mencita-cita[kan untuk
mendapat] akan nikmat yang [sama] seperti nikmat [yang didapati oleh] orang
lain [dan dalam masa yang sama] dengan ketiadaan [niat atau harapan]
hilang[nya] nikmat itu daripadanya.
Dan harus [hukumnya] bahawa [sekiranya] engkau kasih [jikalau] hilang[nya]
nikmat [seperti hilangnya nikmat harta dan nikmat pangkat] daripada mereka yang
meminta tolong ia [dengan nikmat itu] atas mengerjakan maksiat dengan [dia
menggunakan] nikmat itu [untuk mengerjakan maksiat itu] kerana bahawasanya
engkau [sebenarnya] bukan kasih akan hilang[nya] nikmat [itu daripadanya]
bahkan [sebenarnya] engkau kasih akan hilang[nya] maksiat [itu daripadanya].
ALAMAT GHIBTOH
Bermula alamatnya [ghibtoh itu] bahawasanya jika meninggalkan ia akan
maksiat [itu] nescaya tiada kasih engkau akan hilang nikmat daripadanya
[seperti hilangnya nikmat harta dan nikmat pangkat bahkan engkau kasih dan
memohon biarlah nikmat itu berkekalan padanya].
Dan ketahui[lah] oleh mu bahawasanya penyakit hati seperti dengki [itu]
tiada ada ubat[ bagi]nya melainkan dengan dicampur[kan] ilmu dengan amal
[perbuatan] seperti [tercampurnya berbagai ubatan dalam sebiji] ma’jun.
UBAT ILMU UNTUK MEMBUANG SIFAT DENGKI
Maka adapun [campuran] ilmu [untuk mengubati penyakit dengki itu] maka
bahawa mengetahui ia akan bahawasanya dengkinya itu [boleh] memberi[kan]
mudharat akan dirinya sendiri [dan] tiada memberi[kan] mudharat ia akan mereka
yang [ber]dengki ia akan dia.
Bahkan [berdengki itu boleh] memberi[kan] manfaat ia akan dia [yang dia
dengkikan itu dan bukannya manfaat kepada dirinya].
MUDHARAT DENGKI PADA AGAMANYA
Adapun bahawasanya [makna ber]dengki itu [boleh] memberi[kan] mudharat akan
orang yang [ber]dengki [ia akan dia] maka kerana [berdengki itu boleh]
membatalkan ia akan pahala kebajikannya seperti [mana] yang tersebut pada
hadith yang pertama [no ??? di atas].
Tambahan lagi [boleh] mensebabkan oleh [ber]dengki itu akan murka Allah
Taala akan orang yang [ber]dengki itu kerana [telah] murka [dan tidak berpuas
hati] ia akan qadha Allah Taala [ke atas hamba-hamba NYA].
Dan kikir [serta kedekut] ia dengan nikmat [pemberian daripada] Allah Taala
yang meluaskan IA akan dia daripada perbendaharaan Nya atas hamba [pilihan]
Nya.
[Perkara] ini [dikira] mudharat pada agamanya.
MUDHARAT DENGKI PADA DUNIANYA
Adapun mudharat dengan [ber]dengki itu pada dunianya maka bahawasanya orang
yang [ber]dengki itu sentiasa ia di dalam dukacita yang berpanjangan [hingga
matinya]. kerana bahawasanya seterunya [itu] tiada sunyi [ia] daripada
[sentiasa mendapat] nikmat [daripada Allah].
Dan adapun bahawasanya [ber]dengki itu memberi[kan] manfaat ia akan
seterunya yang [ber]dengki ia akan dia dan tiada memberi[kan] mudharat ia akan
dia [yang dia dengkkan itu].
Maka kerana bahawasanya nikmatnya [itu] tiada hilang ia dengan dengki[nya]
itu bahkan digandakan [lagi oleh Allah Taala kepada orang yang dia dengkikan
itu] akan kebajikannya.
Kerana dipindahkan pahala kebajikan orang yang [ber]dengki itu kepada orang
yang [dia] dengki[kan] itu.
Pendeknya orang yang [ber]dengki itu seperti [mana] mereka yang melemparkan
[akan] seteru[nya] dengan batu maka tiada kena seterunya [itu] dan [tiba-tiba]
kembali [semula] batu itu kepada matanya maka membutakan ia akan dia.
UBAT AMAL UNTUK MEMBUANG SIFAT DENGKI
Adapun [campuran] ubat yang [di]bangsa[kan dan dikaitkan kepada] amal [itu]
maka iaitu bahawa mengetahui ia akan [apakah] hukum[nya] [orang-orang yang suka
ber]dengki.
Dan akan perkataan dan perbuatan yang [boleh] mensebabkan akan keduanya
oleh [sifat ber]dengki[nya] itu.
Maka menyalahi ia akan keduanya dan mengerjakan ia akan lawan bagi
keduanya.
Maka memuji ia akan mereka yang dengki ia akan dia dan menzahirkan ia akan
sukacita dengan nikmatnya dan merendah diri ia baginya.
Dan dengan demikian itu jadi oleh mereka yang dengki ia akan dia kawan
baginya dan hilang daripadanya oleh dengki itu dan lepas ia daripada dosanya
dan seksanya.
Telah berfirman Allah Taala,ertinya, “tolak oleh mu dengan perkara yang
lebih elok maka tiba-tiba orang yang antara engkau dan antaranya perseteruan
seolah-olah[nya bertukar menjadi] kawan yang hampir”.[Surah Fussilat Ayat
34]
Dan ketahui[lah] oleh mu bahawasanya tabiat manusia [itu biasanya] kasih ia
[supaya] akan mendapat nikmat [kepada] kawannya [tetapi] tiada kasih ia
[supaya] akan mendapat nikmat [kepada] seterunya.
Dan benci ia akan [perkara-perkara] yang [akan] menyusahkan kawannya
[tetapi] tiada benci ia akan [perkara-perkara] yang [akan] menyusahkan
seterunya.
Maka jika tiada [ber]kuasa engkau [untuk] menyamakan antara kawan engkau
dan seteru engkau pada kasih [engkau] dan benci [engkau] itu maka hendaklah
melepaskan engkau akan diri engkau daripada dosa [ber]dengki itu dengan dua
perkara,
1. Yang pertama, bahawa tiada engkau [men]zahirkan akan dengki [engkau] itu
dengan lidah engkau dan dengan anggota engkau dan [dengan] segala pekerjaan
engkau yang [di]bangsa[kan kepada] ikhtiar.
Bahkan [hendaklah] menyalahi engkau dengan lidah dan anggota engkau akan
yang tersebut daripadanya seperti yang telah terdahulu.
Hadith
55. Inilah makna sabda Rasulullah sollallahu alaihi wasallam,ertinya, “bermula
tiga perkara [yang] tiada sejahtera daripadanya ini umat, pertama, dengki, kedua,
jahat sangka, ketiga, bercending, adakah [kamu] tiada [mahu kalau] aku
khabarkan akan kamu dengan tempat keluar daripadanya? Bersembah sahabat,
khabarkan oleh mu hai Rasulullah, bersabda ia, apabila engkau menyangka engkau
akan sangka yang jahat maka jangan engkau tahqiqkan”
Ertinya, jangan engkau kerjakan akan yang dituntut bagi sangka itu bahkan
hendaklah engkau berhenti daripada memutuskan dengan sangka engkau itu dan
daripada mengerjakan akan yang dituntutnya.“dan apabila engkau [ber]dengki
maka jangan[lah engkau] melampaui [batas]”.
Ertinya, jika mendapat engkau di dalam hati engkau akan sesuatu daripada
[sifat-sifat] dengki [yang dibincangkan di atas sana] maka jangan[lah
sekali-kali] engkau kerjakan dengan dia. “dan apabila bercending engkau [pada
pekerjaan engkau] maka lalu [lah] oleh mu [akan pekerjaan itu dan teruskanlah]
kepada tujuan [dan niat] engkau [itu] dan jangan[lah] engkau kembali [ke tempat
asal kamu tadi] seperti [mana yang] memperbuat[kan] akan dia oleh ahli
jahiliyyah [pada zaman dahulu]”.
Menceritakan ini hadith oleh Al Hafiz Abdur Rahman Ibnu Umar Al Asfahani
daripada Al Hasan Basri.
Hadith ini dinamakan hadith mursal ertinya mengangkatkan akan dia oleh
tabi’in kepada Nabi [Muhammad] sollallahu alaihi wasallam.
Dan kedua bahawa benci engkau daripada diri engkau akan kasihnya hilang
nikmat Allah Taala daripada sekelian hamba Nya.
Maka apabila menyertai oleh benci engkau yang mensebabkan dia oleh agama
dengan suka engkau akan hilang nikmat yang mensebabkan dia oleh tabiat nescaya
tertolak daripada engkau oleh dosa suka engkau itu.
Dan tiada diwajibkan atas engkau mengubah akan tabiat kerana tiada kuasa
engkau atasnya pada kebanyakan kelakuan.
Kerana bahawasanya tabiat itu tiada dapat mengerasi akan dia melainkan
mereka yang putus penilikannya daripada makhluk.
Bahkan mengetahui ia dengan yakin akan bahawasanya yang empunya nikmat itu
tiada sunyi daripada bahawa ada ia isi api neraka atau ada ia isi syurga.
Maka jika ada ia isi api neraka maka tiada memberi manfaat akan dia oleh
nikmat itu.
Dan jika ada ia isi syurga maka tiada ada nisbah antara nikmatnya itu
dengan nikmat syurga bahkan melihat ia akan sekelian makhluk itu hamba bagi
Allah Taala [jua].
Dan Allah Taala itu kekasihnya maka kasih Ia akan mereka itu kerana mereka
itu hamba bagi kekasihnya dan kasih ia bahawa nyata bekas nikmat kekasih Nya
atas sekelian hamba Nya.
Tiada ulasan:
Catat Ulasan