KITAB PENAWAR BAGI HATI FASAL KEDUABELAS : PADA MENYATAKAN KIKIR DAN KASIH AKAN HARTA

OLEH : ASY SYEIKH ABDUL QODIR BIN ABDUL MUTTOLIB  AL INDONISI AL MANDILI (ULAMA DAN GURU MASJIDIL HARAM MEKAH)

Ketahui[lah] oleh mu bahawasanya [sifat] kikir [dan kedekut] itu setengah daripada sebesar-besar [perkara] yang membinasakan.

Telah berfirman Allah Taala,ertinya, “dan barang siapa dipelihara akan dia akan kikir dirinya maka mereka itu jua yang mendapat kemenangan”.[Surah Al Hasyr Ayat 9]

Dan firman Ia, ertinya, “dan jangan menyangka oleh mereka yang kikir mereka itu dengan barang yang memberi akan mereka itu oleh Allah Taala daripada limpah kurnianya ia kebaikan bagi mereka itu bahkan ia kejahatan bagi mereka itu” ertinya, jangan menyangka mereka itu akan bahawasanya kikir mereka itu kebaikan bagi mereka itu bahkan kikir itu kejahatan bagi mereka itu, “selagi akan dijadikan harta yang kikir mereka itu dengan kalung daripada api pada leher mereak pada hari kiamat”.[Surah Ali Imran Ayat 180]

Hadith 56. Dan bersabda Rasulullah sollallahu alaihi wasallam,ertinya, “jauhkan oleh kamu akan diri kamu daripada kikir dan akan kikir daripada kamu kerana hanyasanya binasa umat yang ada ia dahulu daripada kamu dengan sebab kikir”.

Hadith 57. Dan bersabda ia [sollallahu alaihi wasallam],ertinya, “bermula tiga perkara sebab bagi binasa, pertama, kikir yang diturut, dan kedua, keinginan yang [di]ikut dan ketiga, perkenan oleh seorang akan dirinya”.

Hadith 58. Dan bersabda ia [sollallahu alaihi wasallam],ertinya, “orang yang pemurah hampir ia daripada Allah Taala lagi hampir ia daripada manusia lagi hampir ia daripada syurga dan jauh ia daripada api neraka dan orang yang kikir jauh ia daripada Allah Taala lagi jauh ia daripada manusia lagi jauh ia daripada syurga lagi hampir ia daripada api neraka dan [orang] jahil yang pemurah lebih kasih kepada Allah Taala daripada yang [rajin] mengerjakan ibadah yang kikir”.

Dan dikehendaki dengan hampir daripada Allah Taala hampir daripada rahmatnya dan pahalanya.

Dan dikehendai dengan hampir daripada manusia kasih mereka itu akan dia.

Dan dikehendaki dengan hampir daripada syurga [ialah] diangkatkan hijab antaranya dan antara syurga itu.

[Dan dikehendaki dengan jauh daripada neraka ialah banyak hijab antaranya dan antara neraka itu.]

Dan dikehendaki dengan jauh daripada Allah Taala [ialah] jauh daripada rahmatnya dan pahalanya.

Dan dikehendaki dengan jauh daripada manusia [ialah] benci mereka itu akan dia.

Dan dikehendai dengan jauh daripada syurga [ialah] banyak hijab antaranya dan antara syurga itu.

[Dan dikehendaki dengan jauh daripada syurga ialah banyak hijab antaranya dan antara syurga itu.]

Dan ketahui[alh] oleh mu bahawasanya asal bagi kikir itu kasih akan harta dan ia [antara] kelakuan yang dicela.

Dan bermula mereka yang tiada baginya harta tiada nyata kikirnya dengan menahan daripada sedekah.

Tetapi nyata ia dengan kasihnya akan harta [apabila] beberapa orang yang pemurah tetapinya kasih ia akan harta.

Maka [pe]murah ia dengan memberikan hartanya supaya dipuji akan dia dengan [kata orang si pulan itu] pemurah [orangnya] dan yang demikian itu dicela juga pada syarak kerana bahawasanya kasih akan harta itu melalaikan ia daripada zikir Allah dan memalingkan ia akan hati kepada dunia dan meneguhkan ia akan sangkutnya [ia] dengan dunia hingga berat atasnya oleh hati yang padanya menjumpai Allah Taala.

Telah berfirman Allah Taala,ertinya, “hai yang mana-mana mereka yang beriman, jangan melalaikan akan kamu oleh segala harta kamu dan jangan melalaikan akan kamu oleh sekelian anak kamu daripada menyebut nama Allah Taala”.[Surah Al Munafiqun Ayat 9]

Dan berfirman Ia,

ertinya, “hanyasanya segala harta kamu dan sekelian anak kamu [dikira sebagai] percubaan atas kamu daripada Allah Taala”.[Surah Al Anfal Ayat 28]

Hadith 59. Dan bersabda Nabi [Muhammad] sollallahu alaihi wasallam,ertinya, “jangan menjadikan oleh kamu akan kampung yang diambil daripadanya perhasil maka sebab bagi gemar kamu pada dunia”.

Adapun mereka yang tiada melalaikan akan dia oleh kampung itu maka harus baginya menjadikannya.

Maka tiada ada hadith ini mansukh dengan menjadikan oleh Nabi [Muhammad] sollallahu alaihi wasallam dan sahabat radhiyallahu anhu akan kebun,

ertinya, “beberapa [orang] laki-laki yang tiada melalaikan akan mereka itu oleh berniaga dan tiada [melalaikan juga akan mereka oleh] berjual beli daripada zikir Allah”.

Dan ketahui[lah] oleh mu bahawasanya harta itu tiada dicelakan dia semata-mata [kerana ia itu harta] bahkan yang dicela itu harta yang melalaikan daripada ibadah.

Adapun harta yang menolong atas ibadah maka iaitu dipuji.

Hadith 60. Sabda Nbi [Muhammad] sollallahu alaihi wasallam,ertinya, “sebaik-baik sesuatu harta yang baik bagi seseorang yang baik”.

Tetapi tiada sayugia membanyakkan akan dia.

Bahkan yang lebih utama diambil harta itu sekadar yang memadai sahaja.

Hadith 61. Kerana doa Nabi [Muhammad] sollallahu alaihi wasallam,ertinya, “hai Allah, jadikan oleh mu akan rezeki keluarga Muhammad barang yang tiada ada ia berlebih daripada yang memadai bahkan sekadar hajat sahaja.”

Menunjukkan oleh Rasulullah sollallahu alaihi wasallam dengan ini doa kepada bahawasanya tiada sayugia bagi mereka yang berakal bahawa penat ia pada menuntut akan yang lebih daripada kadar hajat kerana tiada ada kebajikan padanya.

Bermula kadar hajat itu bersalah-salahan ia dengan sebab bersalah-salahan kelakuan manusia.

Tetapi yang dipuji kadar yang kuat ia mengerjakan ibadah dengan sebabnya.

Adapun yang lebih daripada kadar memadai maka ada padanya tiga kebinasaan.

1. Menyeru ia kepada maksiat.

Maka bahawasanya orang yang kaya lebih kuasa atas mengerjakan maksiat daripada orang yang miskin.

Dan setengah daripada maksiat itu bahawa tiada kuasa engkau mengerjakannya.

Dan sabar pada ketika kuasa itu lebih sukar daripada sabar pada ketika lemah.

2. Dan yang kedua, bahawa menyeru ia kepada bersedap-sedap dengan segala yang harus dan yang halal.

Dan apabila adalah badannya biasa bersedap-sedap nescaya tiada kuasa ia meninggalkannya.

Dan nescaya bersangatan kasihnya akan harta.

Dan apabila kasih ia akan harta nescaya terjadi padanya beberapa kesalahan.

Sabda Nabi Isa alaihis salam,ertinya, “kasih akan dunia itu kepala tiap-tiap kesalahan”.

Kerana mula-mula menjatuhkan ia kepada shubhah kemudian kepada yang makruh kemudian yang haram.

3. Dan yang ketiga bahawa melalaikan ia daripada zikir Allah kerana berhimpun di dalam hati itu perbantahan dengan umpama kuli dan perhitungan dengan umpama kongsi dan segala fikiran pada menghasilkan dan pada menambah harta itu mula-mula kemudian pada memeliharanya kemudian pada mengeluarkannya sekelian yang tersebut menghitamkan ia akan hati dan menghilangkan ia akan jenihnya.

Dan melalaikan ia daripada zikir Allah.

Seperti firman Nya,ertinya, “melalaikan akan kamu daripada mengerjakan amal ibadah ileh bermegah-megah dengan harta dan anak dan lainnya (1). Hingga ziarah kamu akan perkuburan (2)”.

Ertinya hingga kamu mati dan ditanam kamu di dalam kubur.

Ketahui[lah] oleh kamu bahawasanya makna kikir itu menegah barang yang mewajibkan akan dia oleh syarak atau maruah.

Yang pertama seperti zamakat dan nafkah isteri.

Dan yang kedua seperti harta yang diberikan kepada penyair (syair) kerana menegah cercanya.

Maka mereka yang tiada memberi akan isteriya akan sesuap makanan yang lebih daripada nafkah yang wajib tiada dinamakan ia kikir.

Dan pangkat pemurah itu memberi barang yang lebih atas yang wajib pada syarak dan pada maruah.

Dan bahawasanya ubat bagi kikir itu dicampur[kan] pengetahuan dan pekerjaan.

Adapun pengetahuan maka mengetahui engkau akan seksa pada negeri akhirat dan dicela manusia di dalam dunia.

Dan mengetahui engkau akan bahawasanya harta itu tiada bersama-sama dengan dikau ke dalam kubur.

Dan hanyasanya yang menyertai akan dikau ke dalam kubur engkau itu segala amal engkau yang baik dan yang jahat seperti bersedekah dan kikir.

Dan bahawasanya segala harta itu milik bagi Allah Taala.

Dan memberi Ia akan dikau daripadanya supaya engkau belanjakan pada pekerjaan engkau yang berfaedah.

Dan bahawa engkau ketahui bahawasanya menahan akan harta itu jika kerana hendak bersedap-sedap dengan dia pada keinginan maka pahala akhirat lebih sedap daripadanya.

Dan menunaikan keinginan itu tabiat binatang dan membelanjakan harta pada taat itu tabiat mereka yang berakal.

Dan jika adalah ia menegah harta dan menahannya itu kerana dicadang untuk anak maka seolah-olah ia meninggalkan anaknya dengan kebaikan dan datang ia akan tuhannya dengan kejahatan maka ini sehabis-habis bodoh kerana mengenyangkan ia akan orang yang lain dengan memberi mudharat ia akan dirinya sendiri.

Dan adapaun pekerjaan maka bahawa memberati engkau akan diri engkau dan menggagahi engkau akan dia atas memberi dan atas murah dan sentiasa memperbuat engaku akan yang demikian hingga jadilah murah itu adat bagi engkau.

Dan bahawa menipu engkau akan diri engkau dengan baik nama jika engkau pemurah dan dengan mendapat balasan di dunia dan akhirat maka kemudian daripada sudah beradat engkau mengeluarkan harta dan pemurah maka hendaklah menghilangkan engkau akan ini tipu daya dengan beransur-ansur.